Çocuklarda Kabakulak Hastalığı Belirtileri

Özellikle 5-10 yaş arasındaki çocuklarda görülen, virüs kaynaklı bir hastalıktır. Hafif ateş, lenf ve tükürük bezlerinde şişme, kas ağrısı, baş ağrısı, iştahsızlık ve yorgunluk gibi belirtileri olan kabakulak, tükürük bezlerinin ve parotis bezlerinde görülen bir enfeksiyondur. Bulaşıcı olan bu hastalık çocuk hastalığı olarak isimlendirdiğimiz suçiçeği, kızamık gibi hastalıkların olduğu grupta yer almaktadır. Suçiçeği ve kızamığa göre daha az bulaşıcı olması kabakulağı daha az korkulur hale getirmektedir. Hastalığın çocukken geçirilmesi durumu daha az komplikasyon riski taşırken yetişkinlerin kabakulak hastalığı geçirmesi çok daha riskli olabilmektedir. Bunun dışında bazen başka ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilmektedir.

Kabakulak Hastalığı Nedir?

Kabakulak hastalığı, kulakların yakınında yer alan parotis isimli tükürük bezlerini etkileyen bir enfeksiyondur. Virüsler aracılığıyla kişiden kişiye geçen hastalık, parotis bezlerinde ciddi oranda şişkinliğe yol açması sebebiyle halk arasında “kabakulak” olarak adlandırılır. %70 oranında parotis bezlerinde tutuluma yol açsa da vücudun geri kalanını da etkileyebilir. Özellikle testis, yumurtalık, beyin zarı, pankreas gibi organlara sıçraması durumunda son derece ciddi sorunlara yol açabilen kabakulak hastalığı, tüm anne ve babaların dikkatle takip etmesi gereken rahatsızlıklardan biridir.

Sadece Bir Çocuk Hastalığı mıdır?

Halk arasında çocuk hastalığı olarak bilinse de bu görüş esasında doğru değildir. Tüm viral rahatsızlıklar gibi yetişkinleri de etkileme riski taşıyan bir rahatsızlıktır. Kabakulağa yol açan virüsler mutasyona uğramadığı için bu hastalığı bir kez atlatan kişi hastalığa karşı ömür boyu bağışıklık geliştirir. Bu nedenle de çocukluğunda hastalığı bir kez geçiren kişilerin hayatlarının geri kalanında bir kez daha aynı rahatsızlığa yakalanma oranı son derece düşüktür. Hastalığı çocukluğunda geçirmeyen yetişkinler ise hayatlarının herhangi bir döneminde bu rahatsızlığa yakalanabilir.

Kabakulak Hastalığının Nedenleri

Kabakulak, paramiksovirüs isimli bir organizmanın vücuda girmesi sonucunda meydana gelmektedir. Konuşmak, hapşırmak, öpmek, öksürmek gibi küçük tükürük damlaları kabakulağın bulaşmasına ve yaygınlaşmasına neden olur. Virüs, bezler şiştikten sonra 1 hafta önce ya da 9 gün sonra bulaşıcı olmaktadır. Bu nedenle hastalık başlamadan önce de bulaşıcı olabilmektedir ve kişiler bu hastalığı bilmeden de başkalarına bulaştırabilmektedir.

Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Bu hastalığın temel belirtisi, kulakların arka bölümlerinin gözle görülür şekilde şişmesidir. Şişkinliğin yanı sıra aşağıdaki belirtilere de yol açabilir:

• Yüksek ateş
• İştah kaybı
• Halsizlik
• Şişen bölgede ağrı
• İşitmede zayıflama
• Baş ağrısı
• Vücut genelini etkileyen ağrılar

Kabakulak tedavisinde temel nokta, hastanın izole edilmesi ve yeterince dinlendirilmesidir. Doktor tarafından verilen ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçların düzenli şekilde kullanılması da son derece önemlidir. Viral yolla bulaşan bir hastalık olması ve iltihaplanmaya yol açmaması sebebiyle tedavisinde antibiyotik tercih edilmez. Kabakulağın tedavisi için önerilen ek yöntemler ise şunlardır:

• Kabakulak hastalığına kapılan çocuğun bol bol dinlenmesi ve düzenli bir şekilde beslenmesi önerilir. Hastalık boyunca çocuğunuzu vitamin ve protein içeriği yüksek çorbalarla ve sulu yemeklerle besleyerek bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve böylece hastalığın daha kısa sürede geçmesini sağlayabilirsiniz.
• Şişkinlik oluşan bölgelere bir beze sarılı buzla soğuk kompres uygulayabilir ve böylece çocuğunuzun ağrılarını hafifletebilirsiniz.
• Boğaz bölgesinde ağrı ya da öksürük varsa, çocuğunuzun tuzlu ılık suyla gargara yapmasını sağlayarak boğazını rahatlatabilirsiniz.
• Katı gıdalardan ve asitli içeceklerden kaçınarak hastalığın yol açtığı ağrıların daha şiddetli hâle gelmesini önleyebilirsiniz.
• Çocuğunuzun sık sık sıvı tüketmesini sağlayarak yüksek ateşin yol açtığı sıvı kaybını telafi edebilirsiniz.

Kabakulak Aşısı Ne Zaman Yaptırılır?

Kabakulak aşısı Türkiye’de 2 farklı doz hâlinde ve karma aşı şeklinde uygulanır. Bu dozlardan ilki 12. ayın sonunda yapılır. İkinci doz ise okul çağı başladıktan sonra, ağırlıklı olarak ilköğretimin birinci sınıfında uygulanır. 3’lü yapıya sahip olan kabakulak aşısı, aynı zamanda kızamık ve kızamıkçık için de etkilidir. Çocukların resmi olarak belirlenen tarihlerde kabakulak aşısı yaptırması son derece önemlidir. Hastalığa karşı tam bağışıklık sağlar ve bu sayede çocukların virüsle temas etmesi durumunda hasta olmasının önüne geçer. Kabakulak hastalığı, kimi durumlarda çocuklara kalıcı zararlar verebilir ve ömür boyu etki edecek rahatsızlıklara yol açar. Bu nedenle aşı yönteminin tercih edilmesi, çocukların genel sağlık durumlarını korumak açısından büyük fayda sağlar.

Referans:

https://asi.saglik.gov.tr/liste/6-kabakulak-hastal%C4%B1%C4%9F%C4%B1-nedir-belirtileri-nelerdir.html

https://asi.saglik.gov.tr/asi-kimlere-yapilir/liste/9-asi-takvimi/12-kkk-k%C4%B1zam%C4%B1k-k%C4%B1zam%C4%B1k%C3%A7%C4%B1k-kabakulak.html

https://www.ttb.org.tr/STED/sted0900/1.html