Bu içeriği dinleyebilirsiniz
Ateş, beynin hipotalamus bölgesinin kontrol altına alındığı savunma sistemine karşı vücudun gösterdiği bir tepkidir. Hipotalamus bölgesi kişilerin vücudunda salgılanan PGE2 maddesinin etkisi altında kalıp vücuda ısını artır emrinin verilmesi sonucunda meydana gelir. Başka bir deyişle ateş, vücut ısının normal ısı değerlerinin üzerine çıkması anlamına gelmektedir. Ateş genellikle insanlar tarafından çok önemsenmeyen ve normal bir rahatsızlıkmış gibi karşılanan bir durumdur. Ancak ateş tek başına bir hastalık değildir. Ateş bir hastalık bulgusudur. Bu nedenle ateş bazı hastalıkların habercisi olabilmektedir. Özellikle bebek ve çocuklarda karşılaşılan yüksek ateş hafife alınmamalı ve mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. Peki, çocuklarda yüksek ateş ile karşılaşılması durumunda ne yapılmalıdır?
Çocuk hastalıkları konusunda uzmanlaşmış pek çok doktora bebeklerde gözlemlenen ateş normal bir durumdur. Ancak ilk defa anne baba olmuş bireyler bebeklerinde gözlemledikleri ateşlenme durumuna karşı aşırı telaşlanmaktadır. Ateşlenme bebeklerin bir hastalığa yakalandıklarının açık göstergesidir. Ancak ateşlenme daima ciddi bir hastalığa işaret eder diye bir tanımlama yapmak doğru değildir. Zira bebeklerde ateş bazı sıradan hastalıklarda gözlemlenebildiği gibi çok ciddi enfeksiyonlarda ise görülmeyebilir.
İçindekiler
Çocuklarda Ateş Kaç Derece Olmalı?
İnsan vücudunda belirli bir dereceye kadar ateşin varlığı normal olarak kabul edilir. Zira sağlıklı bir insanın dahi vücut sıcaklığı 37 ila 37,5 derece arasında değişir. Bebeklerde ise bu durum bölgesel olarak farklı değerlendirilir. Öyle ki bebeklerde makat kısmında ateş ölçme yapıldığında sınır 38 derecedir. Ağızdan alınan ateşte sınır 37,5 iken koltuk altı ve kasık bölgesinden yapılan ölçümde sınır 37 derecedir. Bebeklerde ateş ölçümünü sağlıklı bir şekilde yapmak için derece 3 dakika bekletilmelidir. Ancak dijital bir ölçüm cihazı kullanıyorsanız anında sonuç almanız mümkündür. Bebeğinizin ateşini ölçmek istediğinizde üzerindeki kat kat elbiseleri çıkararak bir süre beklemelisiniz.
2 Aylık Bebekte Ateş Kaç Olmalı?
2 aylık bebekler için ideal olan vücut ısısı aralığı, ağızdan ölçmek şartıyla 36° C ile 37,5° C arasıdır. Bu iki derece arasında seyreden vücut sıcaklığı, hekimler tarafından doğal kabul edilir ve ateşten bahsedilemez. 37,5° C’nin aşılması durumunda ise ateşin ölçüsüne göre farklı tedbirler almanız gerekir. Eğer bebeğinizin ateşi 37,5° C seviyesinin biraz üstündeyse, bu durum bebeğinizin oda ısısından, kıyafetlerinden ya da kucakta bulunmaktan dolayı sıcakladığı anlamına gelebilir. Bebeğinize daha ince kıyafetler giydirerek ve hava aldırarak ateşini dengelemeye çalışabilirsiniz. Eğer bu yöntemler birkaç dakika içinde sonuç vermiyorsa doktorunuza ya da sağlık kuruluşlarına başvurmanızda yarar bulunur.
3 Aylık Bebekte Ateş Kaç Olmalı?
3 aylık bebeklerin ateşi koltuk altından ölçümlerde 36° C ile 37° C sınırları arasında kaldığı sürece, herhangi bir sağlık sorunundan şüphelenmenize gerek yoktur. Alt ve üst sınırın düşük seviyelerde aşılması da çoğunlukla oda sıcaklığını ya da bebeğinizin kıyafetlerini değiştirmenizle birlikte çözüme kavuşabilir. Aldığınız tedbirlere rağmen bebeğinizin vücut ısısı normal aralıklara gelmiyorsa, düşmeye ya da artmaya devam ediyorsa derhal bir hekimden görüş almanız tavsiye edilir.
4 Aylık Bebekte Ateş Kaç Olmalı?
4 aylık bebekler için de ideal ateş seviyesi, ağızdan yapılan ölçümlerde 36° C ile 37,5° C arasıdır. Bu süreçte bebekler genellikle ilk dişlerini çıkarmaya hazırlandıkları için vücut ısılarında düşük seviyeli artışlar da gözlemlenebilir. Eğer bebeğinizin ateşi 37,7° ya da 37,8° C seviyelerine çıkıyor ve bebeğiniz bu esnada diş çıkarmanın diğer belirtilerini gösteriyorsa, yüksek ateşin kaynağının diş çıkarma zorluğu olduğu söylenebilir. Bu gibi durumlarda çocuk hekiminin verdiği ağrı kesici ateş düşürücü ilaçları önerilen dozda kullanarak bebeğinizi rahatlatabilirsiniz. İlaç kullanımına rağmen bebeğinizin ateşi düşmüyorsa ve ateşe halsizlik, keyifsizlik eşlik ediyorsa doktora başvurmanız önerilir.
5 Aylık Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?
5 aylık bebeklerin vücut ısıları; artan fiziksel faaliyet, diş çıkarma ve çevresel faktörler gibi nedenlerden dolayı 37° C seviyesinin üzerine çıkabilir. 5 aylık çocuklarda vücut ısısının 38° C-39° C üzerine çıkması ise takip gerektirir. 5 aylık bebeğinizin ateşi, normal seviyenin biraz üstünde ise ortamı serinletebilir, üstündeki kıyafetleri azaltabilir ya da ılık duş gibi yöntemlere başvurabilirsiniz. İnatçı ateş durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız tavsiye edilir.
6 Ay – 1 Yaş Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?
Bebekler, 6. aydan itibaren geceleri daha uzun süre uyumaya başlar ve bu nedenle de uyku esnasında ya da uykudan kalktıktan hemen sonra vücut ısıları beklenen seviyenin biraz üzerinde olabilir. Bu nedenle 6 ay ila 1 yaş arasındaki bebeklerin ateşini ölçmek için en doğru zaman, bebeğiniz uyandıktan ve beşiğinden çıktıktan 5 ila 10 dakika sonrasıdır. Bu süreçte bebeğinizin vücut ısısını 36° C ile 37,5° C arasında ölçüyorsanız, her şey yolunda demektir.
1 – 3 Yaş Çocuklarda Ateş Kaç Olmalı?
1 ila 3 yaş arasındaki çocukların vücut ısıları, çeşitli faktörlerden dolayı gün içinde sıklıkla oynayabilir. Bu yaşlarda diş çıkarma sürecinin devam etmesi, çocuğunuzun daha hareketli hale gelmesi gibi gelişmeler, vücut ısısında anlık yükselmelere neden olabilir. Bu nedenle eğer 1-3 yaş arasındaki çocuğunuzun vücut ısısının 37° C’den yüksek olduğunu tespit ederseniz birkaç dakikalık dinlenmeden sonra tekrar ölçüm yapmanız ve yüksek ateşin devam edip etmediğini kontrol etmeniz önerilir.
3 – 5 Yaş Çocuklarda Ateş Kaç Olmalı?
3 ila 5 yaş arasındaki çocukların vücut sıcaklıkları, koltuk altından ölçümde 36° C ile 37° C arasında değişebilir. Çocuğunuzun ateşi bu aralıklarda çıkıyorsa, yüksek ya da düşük ateş söz konusu değildir. Eğer çocuğunuzun ateşi olağandan yüksek seyrediyorsa ve bu duruma halsizlik, ciltte döküntü, mide bulantısı, yüzde solukluk ya da kızarma gibi farklı semptomlar da eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir. Ek belirti göstermeyen düşük seviyeli sınır aşımları ise ince giyinme, dinlenme, ılık duş gibi yöntemlerle kendiliğinden çözüme kavuşabilir.
Çocuklarda Ateş Neden Olur?
Ateş, pek çok farklı nedenden dolayı meydana gelebilmektedir. Çocuklarda ve yetişkinlerde meydana gelen ateşin nedenlerini ise aşağıdaki gibi sıralayabilmek mümkündür.
- Ateşin en yaygın nedeni grip ve soğuk algınlığıdır. Grip nedeni ile meydana gelen ateş 38 ve 40 derece arasındadır.
- Strep boğaz enfeksiyonu ateşe neden olan diğer bir unsurdur.
- Kan ve gıda zehirlenmeleri de yüksek derece de ateşe neden olabilmektedir.
- Tüberküloz bakterisinin neden olduğu hastalıklar ve vücutta meydana gelen enfeksiyonlar ateşin en temel nedenleri arasında yer almaktadır.
Çocuklarda Yüksek Ateş ile Karşılaşıldığında Ne Yapılmalıdır?
Aileler çocuklarında meydana gelen yüksek ateşi ilk olarak kendileri çözmeye çalışır. Sirkeli su, soğuk duş ve açık havaya çıkartma gibi yöntemler ile ateş düşürülebilmektedir. Ancak bunlar ateşin düşürülmesine yardımcı olsa dahi ateşin kaynağını bulmanıza yardımcı olmaz. Eğer meydana gelen ateş evdeki yöntemler ile düşürülemiyorsa ve çok uzun sürüyorsa mutlaka bir hekimden yardım alınmalıdır. Hatta mümkün olduğunca çocuklarda meydana gelen ateşe müdahale edilmemesi gerekmektedir. Ailelerin ateş düşürmek için kullandığı diğer bir yöntem ise ateş düşürücülerdir. Ateş düşürücüler çocukların kendilerini gerçekten kötü hissetmeleri durumunda kullanmalıdır. Eğer çocuğun hal ve hareketlerinde bir değişiklik yoksa ve günlük hayatını etkilemiyorsa ateş düşürücü şuruplar kullanmanıza gerek yoktur. Ateş düşürücü şurupları kullanırken çocuğunuzun yaşam kalitesini göz önüne almanızda fayda vardır.
Bebeklerde Ateş Düşürme Yöntemleri
Bebeğinizde yüksek ateş problemi ile karşılaştığınızda alacağınız önlemlerin başında fazla elbiselerden kurtulmak gelir. Nitekim bebeklere giydirilen kat kat elbiseler bazen yüksek ateşi destekler. Sonrasında ortam sıcaklığının 20 derece gibi ideal sıcaklığa getirilmesi sağlanmalıdır. Bebeğinize ılık duş yaptırmak da ateşi düşüren etkenlerdendir. Bu önlemler alındıktan sonra kesin ölçüm makat bölgesinden yapılmalıdır. Ateş 39 derece sınırındaysa derhal doktora gidilmelidir. Zira 2 yaş ve altı çocuklarda 39 derece üstünde ateşli havale riski hayli fazladır.
Bebeklerde ateş için evde mutlaka doktor tarafından önerilen bir şurup bulundurmalısınız. Ateş düşürücü şurup verdikten sonra doktora danışmayı ihmal etmemelisiniz. Bebeğinizin sağlığını riske edecek uygulamalardan kaçınmalısınız. Burada özellikle kulaktan duyma bilgilerden uzak durmayı tercih etmelisiniz.
Referans:
https://nallihandh.saglik.gov.tr/TR,107103/cocuklarda-ve-bebeklerde-atese-dikkat.html
https://behcetuzch.saglik.gov.tr/TR,107608/ates.html
2001-2005 yılları arasında Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı (Pediatri) olarak çalışmalarına devam eden Uzm. Dr. Canan Yılmaz Durur, 2005-2010 yılları arasında ise Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Ünitesi’nde üst ihtisasını tamamlamıştır.