Bebek Masalları ve Masalın Çocuk Gelişimine Etkisi

Bebek masalları, gelişimin en önemli unsurları arasında yer alır. Çocukların dil ve iletişim becerilerinin gelişmesinde önemli rol oynayan masallar, aynı zamanda hayal gücüne de katkıda bulunur. Çocuklara düzenli olarak masal okumak, çocukların kendilerini sözlü ve etkili bir şekilde ifade etmeyi öğrenmesini de kolaylaştırır. Düzenli olarak masal okunan çocukların konuşmayı yaşıtlarından daha hızlı öğrendiğine, daha fazla kelimeyi algıladığına, duygu ve isteklerini daha sağlıklı bir şekilde dışa vurabildiklerine yönelik çok sayıda uzman görüşü bulunur. Bu sebeple de anne ve babaların çocuklarına bebeklik çağından itibaren masal okumaları tavsiye edilir.

Eğer siz de çocuğunuzun kişisel ve zihinsel gelişimine katkıda bulunmak isterseniz, masalların renkli ve etkileyici dünyasından yararlanabilir, çocuğunuzu erken yaşlardan itibaren masallarla büyütebilirsiniz.

Bebeklere Masal Okumanın Yararları Nelerdir?

Pek çok anne ve baba, henüz bebeklik çağındaki çocukların dil bilmediğini ve bu yüzden de masalları anlayamayacağını düşünür ve masal anlatma sürecini ilerleyen yıllara bırakır. Bebekler, konuşulan pek çok konuyu tonlamalardan, jest ve mimiklerden anlayabilir ve her bebek, konuşmaya başlamadan önce pek çok kelimenin anlamını kavramaya başlar. Bu sebeple de masal okuma konusunda herhangi bir yaş sınırı bulunmaz. Bebeğiniz henüz çok küçükken bile bebek masalları okuyabilir ve bu sayede çocuğunuzun gelişimini destekleyebilirsiniz.

Düzenli bir şekilde masal okuyarak bebeğinize sağlayabileceğiniz yararlar ise şöyledir:

• Düzenli olarak bebek masalları dinlemek, bebeklerin ses, kelime ve cümle kavramlarını öğrenmesini kolaylaştırabilir ve bu sayede konuşma becerilerini hızlı bir şekilde geliştirmesine yardımcı olur.
• Masallar, bebeklerin tonlama konusunda bilgi edinmesini, anne ve babaların konuşma şekillerini öğrenmesini sağlar ve erken evrede yaşanan korku ataklarının büyük oranda giderilmesini kolaylaştırır.
• Uyku öncesinde okunan masallar, bebeklerin uyku rutinini daha kolay algılamasına ve uykuya daha kısa sürede dalmasına olanak tanır.
• Anne ya da babanın bebeğe düzenli olarak masal okuması, bebeklerin kısa sürede daha fazla kelime öğrenmesini sağlar ve yakın çevreleriyle olan ilişkilerini geliştirir.
• Masallar, bebeklerin dinleme yeteneğinin gelişmesini sağlar ve böylece ilerleyen dönemlerde yaşanabilecek iletişim sorunlarını en az seviyeye indirir.
• Masalların renkli ve resimli kitaplardan okunması, bebeklerin sözlü iletişimi görsellerle ilişkilendirmesine yardımcı olur ve böylece bebek zihninin çok yönlü bir şekilde gelişim göstermesini mümkün kılar.

Uyku Öncesi Bebek Masalları

Pek çok uzman, masalların uykudan hemen önce okunmasını tavsiye eder. Bu durumun çeşitli sebepleri vardır. En önemli sebep, masal okurken kullanılacak tonlamanın bebeğin uykuya dalmasına yardımcı olmasıdır. Bebekler için düzenlenen uyku rutininde masala yer verilmesi, rutinin daha etkili ve başarılı bir hâle gelmesini sağlar. Bebeklere uykudan önce masal okumanın bir diğer etkisi de öğrenilen bilgilerin uyku esnasında hemen işlenebilmesidir. Bebek beyni, sürekli gelişime açıktır ve bu süreçte öğrenilen bilgiler, en çok uyku sırasında kalıcı hâle gelir. Masalların uykudan hemen önce okunması, bebeklerin yeni ses, kelime ve tonlamaları kalıcı şekilde öğrenmelerini kolaylaştırır.

Çoğu anne ve baba, bebeklere uykudan önce okunacak masalların nasıl seçilmesi gerektiği konusunda kararsız kalır. Kimi anne ve babalar ise bebeklerin nasıl olsa anlamayacağını düşünerek masal konusunda çok da seçici davranmaz. Bu durum, esasen olumsuz sonuçlar doğurabileceği için bilinçli olunması önerilir.

Bebekler, özellikle 9. aydan sonra pek çok kelimeyi ve kavramı öğrenir ve dil konusunda temel bir birikim sahibi olur. Bu nedenle uyku öncesinde okunacak masalların titizlikle seçilmesinde de yarar bulunur. Masalların önemli bir bölümü, uzman pedagoglar tarafından uygunluk açısından denetlenir. Siz de bebeğinize uygun ve yararlı masallar okumak istiyorsanız, pedagog onaylı masalları araştırabilir ve uygun gördüklerinizi seçebilirsiniz.

Etkili Masal Anlatmanın Yolları

Masal anlatmak, başlı başına son derece önemli bir etkinliktir. Bu sebeple, çocuğuna masal anlatacak anne ve babaların pek çok detaya dikkat etmesinde yarar bulunur. Siz de bebeğinize etkili bir şekilde masal anlatmak istiyorsanız, aşağıdaki önerilerden yararlanabilirsiniz.

• Masal anlatırken, ses tonunuza özen göstermeniz büyük önem taşır. Masallarınızı sakinleştirici, yumuşak, şefkatli ve dinlendirici bir ses tonuyla anlatmanız, çocuğunuzun rahatlamasına ve kendisini güvende hissetmesine yardımcı olur.
• Masalı anlatırken her kelimeyi ayrı ayrı vurgulamanız ve doğru tonlamayla okumanız, çocuğunuzun dil becerilerinin daha sağlıklı bir şekilde gelişmesine imkân tanır.
• Masal okurken çok yüksek bir konuşma temposuna ulaşmaktan kaçınmanız, yavaş ya da orta hızda bir tempo yakalamanız önerilir. Bu sayede çocuğunuzun kelimeleri teker teker tam anlamıyla duyabilmesini ve heceleri daha doğru şekilde kavrayabilmesini sağlayabilirsiniz.
• Çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun, masal okurken tüm karakterleri canlandırma yöntemini de uygulayabilirsiniz. Farklı karakterler için farklı ses renkleri ve tonlamalar seçerek çocuğunuzun ilgisini canlı tutabilir, okuduğunuz masalı zenginleştirebilir ve çocuğunuzun zihinsel gelişim sürecini hızlandırabilirsiniz.
• Eğer masalı bebeğinizi uyutmak için okuyorsanız, sakin ve hafif kısık bir ses tonu yakalamanız ve yüksek seslere çıkmamanız, çocuğunuzu kısa sürede uyutabilmenizi kolaylaştırır.
• Etkili bir şekilde masal anlatabilmeniz için, çocuğunuzun yaşına ve ilgi alanına uygun masallar seçmeniz de büyük önem taşır. Örneğin çocuğunuz hayvanlara ilgi duyuyorsa fabl türü masalları tercih edebilirsiniz. Çocuğunuzun sevdiği özel karakterler varsa, o karakterlerin serüvenlerini anlatan masallara yönelebilirsiniz.
• Masalınızı resimli bir kitaptan okuyorsanız, çocuğunuzun ilgisini canlı tutmak ve daha iyi anlamasını sağlamak için resimlerdeki detayları çocuğunuza gösterebilir ve detaylı bir şekilde açıklayabilirsiniz.
• Özellikle 9 aydan büyük bebekler, siz masal okurken farklı şeylerle ilgileniyor ve masalınızı dinlemiyor gibi bir görüntü sergileyebilir. Bu durumun sizi yanıltmasına izin vermemeniz tavsiye edilir. Pek çok bebek, ilgisiz gibi görünse de aslında bir yandan da kendisine anlatılan masalı dinler. Bu sebeple, çocuğunuzun tepkisi ne olursa olsun masal anlatmayı sürdürmenizde yarar bulunur.
  
  Kaynakça:
  

1- https://www.journalagent.com/cocuk/pdfs/cd_14_3_89_94.pdf

2- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/117870

3- https://www.ipe.com.tr/tr/icerik/97/masallarin-onemi