Hamilelikte Mantar Enfeksiyonu Hakkında Her Şey

Vajinal mantar enfeksiyonu yalnızca hamilelikte değil tüm dönemlerde kadınların sık aralıklarla yakalanabildiği ve oldukça rahatsız edici olabilen bir enfeksiyondur. Hamilelikte hormon değişimi vajinanın pH dengesinde bozulma yaratır. Bu bozulma çoğu zaman vajinayı mantarların büyümesine elverişli bir yer haline getirir. Bu sebeple hamilelikte mantar enfeksiyonu birçok kadının birden fazla kez yaşadığı bir problemdir. Hatta birçok kişi tarafından hamilelik vajinal mantar enfeksiyonu sebeplerinden biri olarak gösterilir. Vajinal mantarın tam olarak ne olduğu, belirtilerden nasıl emin olunacağı, nasıl tedavi edilebileceği ve verdiği zararlar ise bu enfeksiyonu hamilelik döneminde ilk kez yaşayan kadınlar için henüz cevaplanmamış büyük sorulardır. Bu yazımızda hamilelikte vajinal mantar enfeksiyonu ile ilgili tüm soruları sizler için cevapladık.

1- Vajinal Mantar Enfeksiyonu Nedir?

Araştırmalara göre kadınların %75’i hayatında en az bir kere vajinal mantar enfeksiyonu geçirmiştir. Normalde de vajinada yaşayan sağlıklı bakteriler vardır. Ancak vücutta bağışıklığın düşmesi ya da hormon değişimi gibi nedenlerle vajinada yaşayan mantarlar büyür ve sayıca çoğalır. Bu durum vajinada kaşıntı, yoğun akıntı ve kızarıklık gibi problemlere yol açarak kişiye rahatsızlık verebilir.

2- Hamilelikte Mantar Enfeksiyonu Neden Olur?

Hamilelikte hormon değişimi sebebiyle vajinanın pH dengesinin bozulması mantar enfeksiyonu riskini arttırır. Değişen pH değeri vajinayı, onu mantar enfeksiyonuna karşı koruyan laktobasil bakteriler için yaşanmaz hale getirir. Mantar enfeksiyonuna karşı direnci kırılan vajina da bu koşullar altında mantarlar için yaşanacak en uygun yerlerden biri olur. Spesifik olarak östrojen hormon değerlerindeki değişmenin mantar enfeksiyonuna yol açtığını söyleyenler de vardır. Bunlardan bağımsız olarak vajinal mantar enfeksiyonunu tetikleyen sebepler olabilir. Kandaki şeker oranının artması ve yetersiz sıvı tüketimi en büyük mantar enfeksiyonu tetikleyicilerdir. Bağışıklık sistemi gücü düştüğü için antibiyotik kullanımı hamilelik döneminde genellikle vajinal mantar enfeksiyonuna neden olur. Sentetik iç çamaşırı ve dar kıyafetler de enfeksiyona sebep olabilir.

3- Mantar Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

• Vajina ve vulvada kaşıntı
• Dış genital bölgede kızarıklık ve şişlik
• Peynir kesiği gibi ya da yeşil akıntı
• İdrar kaçırıyormuş gibi hissettiren su gibi akıntı
• Özellikle tuvalet ve cinsel ilişki esnasında genital bölgede yanma hissi

4- Hamileyken Mantar Enfeksiyonu Tedavisi İçin Hangi İlaçlar Kullanılabilir?

Hangi ilaçların kullanılıp hangilerinin kullanılamayacağına geçmeden önce altını çizmemiz gereken bir nokta var: hamileyseniz ve mantar olduğunuzu düşünüyorsanız doktorunuza danışmadan kesinlikle mantar ilaçlarından herhangi birini kullanmayın. Enfeksiyonun ciddiliğine göre doktorunuz size en uygun tedavi yöntemini uygulayacaktır. Bazı zamanlarda mantar sandığınız şey başka bir bakteri enfeksiyonu da olabilir. Yanlış ilaç kullanmak bu bakteri enfeksiyonuna kötü etki edip farklı türde zararlara yol açabilir. Bununla birlikte oral yol ile alınan mantar ilaçları hamileler için tavsiye edilmez. Dış genital bölgede kaşıntı problemi varsa kullanılabilecek en iyi ilaç mantar kremidir. Hamilelik öncesi kullanılan kremler hamilelik döneminde de kullanılabilir. İleri düzeydeki mantar enfeksiyonları için kimi zaman fitil önerilir. Vajinal fitili doktor önerisi dışında kullanmayın. Hamilelik dönemi dışında 3-7 gün arası uygulanıp etki gösteren krem ve fitil tedavisi süresi hamilelikte 10-14 güne kadar çıkabilir. Endişelenmeyin. Bu durum hamilelik sürecinde vücutta yaşanan değişiklikler sebebiyle meydana gelir ve normaldir.

5- Hamileyken Mantar Olmak Bebeğe Zarar Verir mi?

Hayır. Hamilelik sürecinde yaşanan ve tedavi edilen mantar enfeksiyonu bebeğe hiçbir şekilde zarar vermez. Ancak doğum zamanı geldiğinde annede tedavi edilmemiş vajinal mantar enfeksiyonu bulunuyorsa bu enfeksiyon doğum esnasında bebeğe geçebilir. Doğum esnasında bebeğe geçen mantar enfeksiyonu genellikle pamukçuk hastalığına neden olur. Bebeklerde pamukçuk hastalığı ile ilgili detaylı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

6-Hamilelikte Mantar Enfeksiyonu Kanama Yapar Mı?

Hayır. Hamileyken mantar enfeksiyonuna benzer sulu ya da yeşil renkte akıntıya ağrı ve kanama eşlik ediyorsa doktor tarafından kontrol edilmesi gereken bir durum var demektir. Vakit kaybetmeden doktorunuza ya da başka bir sağlık kuruluşuna başvurun.

7- Hamileyken Vajinal Mantar Olmamak İçin Ne Yapılabilir?

Söylediğimiz gibi hamilelikte yaşanan vajinal mantar enfeksiyonları temelde hormon değişimi sebebiyle meydana gelir. Bu yüzden mantar enfeksiyonundan tamamen korunmak ya da hiç mantar olmamak gibi bir durumdan söz etmek zordur. Ancak her enfeksiyonda olduğu gibi mantar enfeksiyonu için de riski azaltacak bazı önlemler almak mümkün.

• Genital bölgenin hava almasına izin veren, pamuklu iç çamaşırları tercih edin.
• Genital bölge temizliğinden sonra bölgenin iyice kuruduğundan emin olun.
• Islak iç çamaşırı ya da bikinileri mümkün olduğunca kısa sürede değiştirin.
• Tuvalette genital bölge temizliğini önden arkaya doğru yapın.
• Genital bölge temizliği için olduğu iddia edilen sabun ve spreyleri kullanmayın.
• Parfümlü ped ya da tampon kullanmayın. Günlük ped kullanmaktan kaçının.
• Şeker tüketimini azaltın.
• Genital bölge ve karnı sıkan kıyafetlerden uzak durun. Rahat kıyafetler tercih etmeye çalışın.
• Canlı probiyotik içeren besinler bölgede mantarlarla savaşmak için etkili olabilir. Probiyotik takviyesi almak için doktorunuza danışın ve yoğurt tüketmeye özen gösterin.

Referans:

https://ezheah.saglik.gov.tr/TR,397143/vajinit-nedir.html

https://www.cdc.gov/fungal/diseases/candidiasis/genital/index.html

Op. Dr. Ahmet Hayati

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. Yıllardır çalıştığı özel kliniğinde, perinatoloji alanında uzmanlaşmıştır.